Một thập kỷ qua đã thay đổi cách chúng ta xây dựng PC — và nếu bạn vẫn giữ những “quy tắc bất di bất dịch” từ giữa những năm 2010, rất có thể bạn đang lãng phí không gian, tiền bạc và cả trải nghiệm chơi game. Bài viết này điểm qua 7 thói quen build PC lỗi thời mà game thủ nên từ bỏ, đồng thời gợi ý cách làm đúng để tối ưu hiệu năng cho cả game AAA lẫn các tựa indie giàu cảm xúc. Từ khóa chính: thói quen build PC.
1. Ưu tiên case to khổng lồ
Ngày xưa, case lớn với nhiều khoang ổ đĩa, chỗ cho quạt cỡ lớn và ổ đĩa quang là tiêu chuẩn. Nhưng giờ đây, phần lớn bo mạch chủ và lưu trữ đều gọn hơn, và nhiều người chơi ưu tiên các case nhỏ — SFF hoặc mid-tower — vì chúng đủ làm mát nếu bố trí quạt và luồng khí hợp lý, đồng thời tiết kiệm diện tích phòng chơi.
Case PC cổ điển màu trắng với khung midi tower
Case nhỏ còn hợp với những góc gaming ấm áp, nơi bạn muốn đặt một chiếc monitor nhỏ gọn và vài tựa game indie yêu thích mà không cần biến góc chơi thành phòng thí nghiệm.
2. Trả quá nhiều cho keo tản nhiệt “hạng sang”
Những cuộc tranh luận về keo tản nhiệt từng gây sốt: loại nào tốt hơn vài độ C? Sự thật là, đa số keo tản tốt ngày nay mang lại hiệu suất tương đương nhau; khác biệt lớn nằm ở độ bền (longevity) và kỹ thuật lắp. Nếu bạn không overclock mạnh, chọn keo tản trung bình khá và chú trọng vào áp lực tiếp xúc giữa CPU và tản là đủ.
3. Phủ nhận prebuilt PC một cách mù quáng
Trước đây mua PC prebuilt bị xem là “phí tiền”, nhưng ngày nay có những prebuilt rất hợp lý, đặc biệt khi linh kiện khan hiếm hoặc GPU chỉ có kênh phân phối qua OEM. Mua prebuilt còn tiết kiệm thời gian và đôi khi có bảo hành tập trung — điều hữu ích cho game thủ muốn sẵn sàng chiến đấu ngay mà không cần tốn công lắp ráp.
ASUS ROG ROG G22CH SFF PC – mẫu PC nhỏ gọn hiệu năng cao
Tuy nhiên, hãy kiểm tra chi tiết linh kiện, phí công lắp và khả năng nâng cấp trước khi xuống tiền.
4. Sợ cập nhật BIOS
Cập nhật BIOS từng là việc rủi ro, nhưng ngày nay hầu hết bo mạch chủ đều hỗ trợ USB Flashback, UEFI thân thiện và cơ chế dual-BIOS giúp giảm nguy cơ “brick”. Những bản cập nhật BIOS thường mang lại cải thiện tương thích RAM, microcode CPU và độ ổn định PCIe — tất cả đều ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu năng game và load time.
Bo mạch chủ Gigabyte với nút BIOS Flashback được làm nổi bật
Với vài thao tác an toàn (ngắt nguồn dự phòng, dùng USB chuẩn), cập nhật BIOS nên là phần của quy trình bảo trì định kỳ.
5. Mua HDD lớn để chứa thư viện game
Ngày xưa HDD lớn là cách duy nhất để lưu hàng trăm GB game. Giờ đây, SSD — đặc biệt NVMe — đã rẻ hơn và mang lại tác động trực tiếp tới trải nghiệm: giảm thời gian chờ load, rút ngắn patch và tránh stutter khi shader biên dịch. HDD giờ chỉ phù hợp cho backup hay lưu trữ lạnh, không phải cho thư viện game chính.
Ổ cứng Seagate HDD 1TB truyền thống
Với game hiện đại, chuyển sang SSD cho các tựa yêu thích là sự đầu tư có thể cảm nhận được ngay khi nhấn “Continue”.
6. Gắn card âm thanh rời nếu không làm audio chuyên nghiệp
Card âm thanh rời từng là tiêu chuẩn để có âm thanh “sạch”. Nhưng bo mạch chủ hiện nay thường trang bị DAC tốt, mạch tách nền và codec cao cấp đủ cho hầu hết game thủ. Chỉ những ai làm thu âm chuyên nghiệp hoặc dùng loa studio mới thực sự cần card rời.
Card âm thanh Sound Blaster AE-9 – ví dụ card rời cao cấp
Tiền tiết kiệm từ việc bỏ card âm thanh rời có thể dùng cho SSD nhanh hơn hoặc GPU mạnh hơn — vốn trực tiếp nâng trải nghiệm chơi game.
7. Dùng RAID trên PC chơi game — hầu như không cần thiết
RAID 0 với HDD từng là “mốt” để chạy tốc độ, nhưng một NVMe đơn lẻ hiện nhanh hơn nhiều và đơn giản hơn về quản lý. RAID còn làm phức tạp khôi phục dữ liệu; nếu cần redundancy hãy nghĩ tới NAS chạy ZFS hoặc backup cloud thay vì RAID nội bộ cho ổ hệ.
Vỏ hộp Ugreen cho HDD/SSD – giải pháp lưu trữ ngoài linh hoạt
Với game thủ, an toàn dữ liệu = backup định kỳ, còn tốc độ = NVMe dành cho thư viện game.
Kết luận: chọn thứ phù hợp chứ không phải “to, đắt, nhiều”
Thói quen build PC đã thay đổi vì công nghệ tiến lên — SSD và NVMe rẻ hơn, bo mạch chủ thông minh hơn, và case nhỏ đủ khả năng làm mát tốt nếu bạn biết bố trí. Thay vì giữ quan niệm cũ, hãy cân nhắc: mục tiêu của bạn là gì (hiệu năng, khả năng nâng cấp, hay sự gọn gàng)? Đầu tư thông minh cho các thành phần ảnh hưởng trực tiếp tới trải nghiệm chơi game — GPU, SSD NVMe, làm mát hợp lý — sẽ mang lại nhiều niềm vui hơn là chạy đua theo các “mốt” lỗi thời.
Bạn đã thay đổi thói quen build nào kể từ 2015? Chia sẻ chiến thắng và sai lầm của bạn để cộng đồng game thủ Việt cùng hoàn thiện góc chơi nhé.
