Tôi đã từng trả tiền cho các gói Microsoft Office suốt hơn một thập kỷ — từ Office 2010 đến khi buộc phải chuyển sang Microsoft 365 — cho đến khi nhận ra LibreOffice có thể làm được hầu hết những việc tôi cần. LibreOffice, một bộ ứng dụng hoàn toàn miễn phí và mã nguồn mở, tồn tại ở đó bao lâu nay nhưng thường bị bỏ qua. Nếu bạn đang cân nhắc tiết kiệm chi phí, ưu tiên làm việc offline và cần tương thích tập tin tốt, LibreOffice xứng đáng có mặt trong danh sách lựa chọn của bạn.
Điểm gãy: khi chi phí vượt quá giá trị
Quyết định rút khỏi Microsoft 365 của tôi bắt nguồn từ một con số đơn giản: $99.99 mỗi năm cho gói Personal. Khi xem lại thói quen sử dụng, tôi thấy mình chỉ mở Word chưa đến 40 lần trong sáu tháng — chủ yếu để sửa hợp đồng khách hàng và cập nhật CV; Excel còn ít hơn nữa. Tôi không cần tính năng cộng tác thời gian thực, không dùng Access hay Publisher, và OneDrive chỉ đóng vai trò lưu trữ cơ bản.
Math đơn giản: trả gần 100 USD mỗi năm cho thứ mình có thể thay bằng giải pháp miễn phí, vẫn mở được .docx, .xlsx mà không lo hỏng file. LibreOffice Writer và Calc mở và giữ nguyên định dạng tệp Office trong hầu hết trường hợp — điều này xóa bỏ lý do lớn nhất khiến nhiều người chần chừ khi chuyển đổi.
LibreOffice logo và giao diện Writer mở tài liệu dài
Chuyển sang LibreOffice: gần hơn bạn nghĩ
Cảm giác chuyển từ Microsoft Office sang LibreOffice giống như chuyển từ iPhone sang một chiếc Android cao cấp — giao diện khác, nhưng chức năng lõi vẫn vậy và có vài điểm làm bạn bất ngờ. Tôi thử mở một bản thảo 35 trang từ Word bằng LibreOffice Writer: từng lề, phông chữ và hình ảnh nhúng được giữ nguyên. Chỉ có một kiểu bảng tùy chỉnh dịch lệch chút ít, khắc phục trong vài phút.
Giao diện LibreOffice thiên về phong cách Office cũ (như Office 2010), nên những ai từng quen kiểu này sẽ thấy dễ làm quen. Writer đủ công cụ cần thiết: styles, track changes, mail merge, và xuất PDF tích hợp sẵn. Calc xử lý pivot table, conditional formatting và VLOOKUP tương tự Excel. Với khoảng 90% người dùng, khoảng cách chức năng là không đáng kể.
Những điểm LibreOffice giúp công việc trôi chảy hơn
Một lợi thế ít ai nhắc tới nhưng rất thực tế: khả năng làm việc offline. LibreOffice mặc định lưu file cục bộ, không có những popup “Sign in to save” hay nhắc nhở đồng bộ OneDrive làm phiền. Khi bạn phải làm việc trên máy bay hoặc quán cà phê mất mạng, đó là trải nghiệm quý giá.
Tôi còn thử kết hợp LibreOffice với Syncthing để đồng bộ mục “Active Projects” giữa máy bàn và laptop, mà không dùng server của Microsoft hay Google. Cách này cho phép chia sẻ giữa thiết bị với kiểm soát phiên bản, không mất phí lưu trữ. Với dữ liệu khách hàng nhạy cảm hoặc đơn giản là muốn tránh hệ sinh thái đám mây lớn, đây là một giải pháp gọn gàng.
LibreOffice Base cũng gây ngạc nhiên: tôi từng né Access vì thấy phức tạp, nhưng Base đơn giản hóa việc tạo database cơ bản. Tôi dựng được một tracker thu nhập freelance trong chưa đầy một giờ — điều từng nghĩ phải đem ra Google Sheets hoặc thuê ngoài mới xong.
So sánh gói trả phí Microsoft 365 và LibreOffice cho người dùng cá nhân
Hạn chế và đường cong học tập
Không phải mọi thứ đều dịch hoàn hảo. Impress (công cụ trình chiếu của LibreOffice) đôi khi gặp lỗi với slide PowerPoint có nhiều animation hoặc transition phức tạp — nếu bạn cần template trình chiếu cầu kỳ, PowerPoint hoặc công cụ web như Google Slides/Canva vẫn là lựa chọn an toàn. Macro thì tồn tại nhưng dùng LibreOffice Basic thay vì VBA; nếu bạn đã xây dựng hàng loạt macro phức tạp trong Excel, bạn sẽ phải viết lại chúng. Macro recorder của LibreOffice đủ cho các tác vụ đơn giản, nhưng người dùng doanh nghiệp tự động hóa sâu rộng sẽ gặp giới hạn.
Về cộng tác thời gian thực, LibreOffice có hỗ trợ thông qua các server bên thứ ba nhưng trải nghiệm chưa mượt bằng Microsoft 365. Nếu công việc của bạn đòi hỏi chỉnh sửa đồng thời liên tục, đặc biệt trong môi trường Teams/SharePoint, ở lại hệ sinh thái Microsoft vẫn hợp lý. Còn với freelancer, sinh viên, hay người làm việc bất đồng bộ, track changes và comment trong LibreOffice đã là đủ.
So sánh thông báo đăng nhập Microsoft vs lưu file offline LibreOffice
Ai nên chuyển, ai nên ở lại
LibreOffice tỏa sáng với freelancer, sinh viên, chủ doanh nghiệp nhỏ và bất kỳ ai làm việc chủ yếu một mình hoặc theo kiểu không đồng bộ. Nếu công việc của bạn là viết hợp đồng, tạo hóa đơn, quản lý ngân sách hay soạn báo cáo — và bạn không bị khóa trong hệ Microsoft — chuyển sang LibreOffice có thể tiết kiệm tiền mà không mất khả năng làm việc.
Hãy cân nhắc ở lại Microsoft nếu:
- Bạn lệ thuộc vào SharePoint, Power Query nâng cao, hoặc tích hợp sâu với Teams.
- Chi phí chuyển đổi (đào tạo, viết lại macro, thích nghi đội nhóm) lớn hơn số tiền tiết kiệm.
- Bạn cần ưu đãi đi kèm như 1TB OneDrive trong gói Microsoft 365 Family.
Đối tượng phù hợp chuyển sang LibreOffice: freelancer, sinh viên, chủ doanh nghiệp nhỏ
Kết luận: Tiết kiệm thực tế, tự do hơn trong làm việc
LibreOffice xử lý mượt mà phần lớn tài liệu, bảng tính và trình chiếu thông thường. Việc chuyển đổi buộc tôi nhìn lại thói quen: thực sự mình cần gì và đang trả tiền cho những tính năng nào không dùng tới. Với những ai muốn giảm chi phí, ưu tiên làm việc offline và duy trì tương thích với định dạng Office, LibreOffice là một lựa chọn đáng tin cậy.
Bạn đã thử LibreOffice chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn — con file .docx khó tính nào từng khiến bạn lo lắng khi mở bằng LibreOffice? Thử ngay, so sánh và quyết định xem gói subscription có thực sự xứng đáng với bạn không.
