Thập kỷ 2010 đánh dấu một kỷ nguyên vàng cho ngành công nghiệp anime, mang đến những loạt phim đột phá đã vượt qua ranh giới sáng tạo và định nghĩa lại những gì phương tiện này có thể đạt được. Từ những bộ phim giật gân tâm lý giữ chân người xem đến những drama đau lòng lấy đi nước mắt, thập kỷ này đã khai sinh ra những tác phẩm vượt xa tính giải trí đơn thuần để trở thành những tuyên bố nghệ thuật sâu sắc.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cùng vinh danh mười loạt anime từ thập kỷ 2010 đã khẳng định vị thế của mình trong đền thờ các kiệt tác.
10. Guilty Crown
Sức Mạnh Không Nên Có
Guilty Crown: Shu Ouma và Inori Yuzuriha
Khi ra mắt vào năm 2011, Guilty Crown ngay lập tức thu hút sự chú ý nhờ hoạt hình tuyệt đẹp và nhạc nền ấn tượng, là kết quả của sự hợp tác giữa Production I.G. và nhạc sĩ ryo của supercell. Lấy bối cảnh Nhật Bản tương lai đang chật vật sau một loại virus chết người và bị kiểm soát bởi một lực lượng quân sự đàn áp gọi là GHQ, câu chuyện theo chân Shu Ouma, một học sinh trung học đột nhiên có được một sức mạnh bí ẩn mang tên “Void Genome” – khả năng rút ra vũ khí từ trái tim của người khác.
Bộ anime mở ra đầy hứa hẹn: những cuộc nổi loạn bí mật, những sự phản bội bi kịch và một nhân vật chính đột nhiên gánh vác số phận thế giới. Nhưng điểm khiến Guilty Crown thực sự tạo nên sự khác biệt là cách nó phát triển theo chiều xoáy. Shu không phải là một anh hùng điển hình; những đấu tranh đạo đức, sự suy sụp và thậm chí cả sự vươn lên nắm quyền của cậu đều cảm thấy không thoải mái một cách chân thực. Nó đặt ra một câu hỏi khó: điều gì sẽ thực sự xảy ra nếu ai đó được ban cho sức mạnh của thần thánh nhưng lại thiếu đi bản lĩnh để sử dụng nó?
Mặc dù nhận được đánh giá trái chiều trong lần phát sóng đầu tiên, hình ảnh, ý tưởng và các phân cảnh đong đầy cảm xúc của bộ phim đã giúp nó xây dựng được một lượng fan trung thành. Đặc biệt, anime này có một trong những đoạn mở đầu ám ảnh và đẹp nhất thập kỷ, “My Dearest” của EGOIST, đã trở thành biểu tượng trong cộng đồng anime.
9. Mob Psycho 100
Cậu Bé Không Muốn Trở Nên Đặc Biệt
Mob trong Mob Psycho 100
Thoạt nhìn, Mob Psycho 100 có thể đánh lừa bạn với thiết kế nhân vật kỳ quặc và sự hài hước hỗn loạn, nhưng ẩn sau vẻ ngoài phóng đại đó là một trong những câu chuyện nội tâm sâu sắc nhất thập kỷ. Được sáng tạo bởi ONE, cùng người đứng sau One Punch Man, bộ anime năm 2016 này tập trung vào Shigeo Kageyama, hay còn gọi là “Mob”, một cậu bé bình thường với sức mạnh tâm linh hủy diệt đến mức cậu luôn sợ mất kiểm soát.
Nhưng Mob không muốn trở thành anh hùng. Cậu không muốn chiến đấu. Cậu chỉ muốn được bình thường, muốn chạy giỏi hơn, muốn gây ấn tượng với người bạn thuở nhỏ, muốn kết bạn mà không phải dựa vào sức mạnh của mình.
Mỗi vụ bùng phát bạo lực siêu nhiên trong loạt phim này đều bắt nguồn từ cảm xúc. Mob không san bằng thành phố vì cảnh tượng; cậu làm điều đó vì cậu đã bị đẩy đi quá xa. Và khi cậu không chống trả, sự im lặng đó còn vang dội hơn.
Studio Bones đã không tiếc công sức để hoạt hình hóa loạt phim với các phân cảnh vẽ tay trông giống như nghệ thuật avant-garde hơn là anime truyền thống. Đặc biệt, Season 2 đã được ca ngợi vì đã đảo ngược các trope shonen và coi sự trưởng thành về cảm xúc, chứ không phải gia tăng sức mạnh, là thước đo thực sự về giá trị của nhân vật.
8. Violet Evergarden
Học Cách Cảm Nhận Lần Nữa
Violet Evergarden viết thư
Violet Evergarden không chỉ đẹp, nó còn gây xúc động mạnh mẽ. Được phát hành vào năm 2018 bởi Kyoto Animation, đây là một trong những tác phẩm tham vọng nhất của studio, cả về hình ảnh lẫn chủ đề. Bộ phim theo chân Violet, một cựu binh nhí trở thành người viết thuê (ghostwriter), một nghề nghiệp đòi hỏi cô phải chuyển cảm xúc của người khác thành những lá thư chân thành. Trớ trêu thay, bản thân cô hầu như không hiểu gì về cảm xúc.
Mỗi tập phim là một câu chuyện độc lập về sự mất mát, hối tiếc, tình yêu hay sự đoàn tụ của con người, với Violet đóng vai trò là người quan sát, và dần dần, là người tham gia vào những cung bậc cảm xúc này. Đến cuối mỗi lá thư cô viết, cô lại trưởng thành thêm một chút. Đó là nghệ thuật kể chuyện lặng lẽ ở mức tinh tế nhất.
Bộ anime mang một ý nghĩa sâu sắc hơn trong những năm sau vụ tấn công phóng hỏa bi thảm vào Kyoto Animation năm 2019. Violet Evergarden trở thành biểu tượng cho những gì studio đại diện: nghệ thuật kể chuyện giàu cảm xúc, kỹ xảo hình ảnh ngoạn mục và cam kết kết nối con người.
7. Noragami
Vị Thần Bạn Đã Quên Thờ Phượng
Yato, Hiyori và Yukine từ Noragami
Ra mắt vào năm 2014, Noragami xuất hiện như một luồng gió mới trong thể loại urban fantasy. Yato, một vị thần nhỏ bé không có đền thờ, mơ ước được thờ cúng và tôn kính, nhưng cho đến lúc đó, anh vẫn làm những công việc lặt vặt với giá năm yên và ngủ trong ngõ hẻm. Hành trình của anh trở nên phức tạp khi anh gặp Hiyori Iki, một cô gái loài người có linh hồn liên tục rời khỏi cơ thể, và Yukine, một linh hồn rắc rối trở thành vũ khí của anh.
Những gì bắt đầu một cách kỳ quặc và hài hước nhanh chóng trở thành một điều gì đó nặng nề hơn. Thế giới của Noragami được xây dựng trên ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết, và những linh hồn tồn tại quá lâu. Những cảnh chiến đấu của phim mượt mà và phong cách, được hoạt hình bởi Studio Bones với sự chú ý đến tốc độ và nhịp điệu khiến mỗi trận chiến trở nên sống động. Nhưng những đòn đánh mạnh nhất của nó là về cảm xúc.
Season 2, Noragami Aragoto, đi sâu vào quá khứ đen tối của Yato, tiết lộ một vị thần được định hình nhiều hơn bởi sự hối tiếc chứ không phải tham vọng. Mối quan hệ của anh với Yukine, một linh hồn nặng trĩu tổn thương, là một trong những mối quan hệ thầy trò nhiều tầng nghĩa nhất trong anime.
Mặc dù mùa thứ ba vẫn chưa được xác nhận chính thức, Noragami vẫn là một bộ phim được người hâm mộ yêu thích.
6. Your Lie in April
Âm Thanh Của Cánh Hoa Anh Đào Rơi
Các nhân vật chính của Your Lie in April
Rất ít anime biến âm nhạc thành cảm xúc thô như Your Lie in April. Ra mắt vào năm 2014, câu chuyện xoay quanh Kousei Arima, một thần đồng piano đã ngừng chơi sau cái chết của người mẹ bạo hành. Cậu bị tê liệt về mặt cảm xúc, cho đến khi một nghệ sĩ violin tên là Kaori Miyazono xuất hiện trong cuộc đời cậu với những màn trình diễn hoang dã, phóng khoáng và cái nhìn táo bạo về cuộc sống.
Mỗi màn trình diễn trong bộ anime này đều giống như một lời thú tội, không chỉ về kỹ năng âm nhạc, mà còn về sự thật cảm xúc. Khi Kaori chơi đàn, cô phá vỡ mọi quy tắc kỹ thuật nhưng lấp đầy mỗi nốt nhạc bằng ý nghĩa. Khi Kousei chơi đàn, bạn nghe thấy nỗi đau, sự sợ hãi, nỗi khao khát của cậu. Hoạt hình trong những cảnh này, ánh sáng thay đổi, cận cảnh dữ dội, ẩn dụ hình ảnh, khớp với âm nhạc từng nhịp.
Mặc dù có giọng điệu lãng mạn, đây không phải là một câu chuyện tình yêu thông thường. Đó là câu chuyện về sự truyền cảm hứng. Một lời nhắc nhở rằng đúng người vào đúng thời điểm có thể đưa bạn trở lại cuộc sống, dù chỉ trong khoảnh khắc.
5. Made in Abyss
Xuống Vực Sâu Và Cầu Mong Trở Lại
Riko từ Made In Abyss
Made in Abyss tự giới thiệu mình với phong cách nghệ thuật đánh lừa như truyện tranh trẻ em, nhưng không có gì trong bộ anime này dành cho trẻ em. Ra mắt vào năm 2017 và được hoạt hình bởi Kinema Citrus, bản chuyển thể từ manga của Akihito Tsukushi là một câu chuyện tàn khốc được bao bọc trong sự kỳ diệu và kinh hoàng, lặn sâu, theo đúng nghĩa đen, vào một trong những bối cảnh độc đáo nhất từ anime trong nhiều thập kỷ.
The Abyss (Vực Sâu) là một cái hố khổng lồ dưới lòng đất thách thức khoa học, logic và giới hạn của con người. Các tầng của nó chứa đựng những cổ vật quý hiếm, những nền văn minh cổ đại và những sinh vật vừa kỳ diệu vừa quái dị. Nhưng càng xuống sâu, nó càng lấy đi nhiều thứ từ bạn. Những nhà thám hiểm được gọi là Cave Raiders (Thợ Săn Hang Động) đi xuống độ sâu của nó, biết rằng hành trình trở lên gây ra những hiệu ứng vật lý và tinh thần khủng khiếp, được gọi là Lời Nguyền của Abyss.
Trung tâm của câu chuyện này là Riko, một cô bé mồ côi với đôi mắt sáng mơ ước trở thành như mẹ mình, một White Whistle huyền thoại đã biến mất trong Abyss. Cô được tham gia bởi Reg, một cậu bé robot bí ẩn với trái tim con người, hoặc ít nhất là thứ gì đó gần giống như vậy. Cùng nhau, họ đi xuống, từng tầng một, nơi mức độ nguy hiểm tăng lên theo từng mét lặn xuống.
Mùa đầu tiên gồm 13 tập kết thúc bằng một nốt trầm ám ảnh khiến khán giả bàng hoàng, đặc biệt là tập 10, vẫn thường được coi là một trong những tập phim anime harrowing (đau lòng và kinh hoàng) nhất về mặt cảm xúc và thể chất.
Nhạc nền của Kevin Penkin là một điểm nhấn, những giai điệu ám ảnh của nó lặp lại sự bí ẩn của chính Abyss.
4. Re:Zero − Starting Life in Another World
Chết Thì Dễ, Sống Qua Nỗi Đau Mới Là Lời Nguyền Thật Sự
Subaru Natsuki và Emilia từ Re:Zero
Sự bùng nổ của thể loại isekai trong thập kỷ 2010 mang đến vô số câu chuyện về các nhân vật bình thường được đưa đến thế giới giả tưởng. Nhưng ít bộ nào gây ấn tượng mạnh hoặc bất ngờ như Re:Zero, ra mắt vào năm 2016 và lật ngược trope power-fantasy của thể loại này bằng cách biến “sức mạnh” của nhân vật chính thành một cơn ác mộng sống.
Subaru Natsuki chỉ là một chàng trai bình thường đang đi bộ về nhà từ cửa hàng tiện lợi, cho đến khi cậu thấy mình ở một thế giới giả tưởng thời trung cổ. Nhưng ở đó không có phép thuật siêu năng. Không có mã gian lận. Thay vào đó, khả năng duy nhất của cậu là “Return by Death”: mỗi khi chết, cậu hồi sinh tại một thời điểm trước đó, giữ lại tất cả ký ức của mình. Vấn đề là? Không ai khác nhớ những gì đã xảy ra. Và nỗi đau, cả về cảm xúc lẫn thể xác, là thật mỗi lần.
Câu chuyện nhanh chóng phát triển từ một thiết lập isekai tiêu chuẩn thành một sự suy sụp tâm lý. Những tập đầu tiên đưa người xem vào cảm giác quen thuộc, chỉ để sau đó quăng Subaru, và khán giả, vào những vòng lặp tuyệt vọng, tội lỗi và tổn thương. Sức khỏe tinh thần của cậu suy giảm theo mỗi lần chết. Mỗi khi cậu cố gắng sửa chữa một bi kịch, cậu lại khám phá ra điều gì đó tồi tệ hơn ẩn bên dưới.
3. Tomodachi Game
Đừng Tin Ai Cả
Nhân vật chính Yuuichi Katagiri trong anime Tomodachi Game
Tomodachi Game có phần bị lướt qua khi ra mắt vào tháng 4 năm 2022, nhưng bộ phim giật gân tâm lý này nhanh chóng phát triển một lượng người theo dõi tận tâm, bị cuốn hút bởi các trò chơi trí tuệ và sự phản bội. Dựa trên một bộ manga bắt đầu từ năm 2013, anime này chuyển thể câu chuyện về Yuuichi Katagiri và những người bạn của anh bị buộc phải tham gia vào “trò chơi tình bạn” tàn nhẫn để trả một khoản nợ bí ẩn.
Bộ phim xuất sắc khai thác sự mong manh của lòng tin giữa những người coi mình là bạn thân. Khi các trò chơi diễn ra, bản chất thật của mỗi nhân vật được bộc lộ dưới áp lực, dẫn đến những tiết lộ gây sốc thách thức ấn tượng ban đầu của người xem về dàn diễn viên.
Điều khiến Tomodachi Game nổi bật là sự sẵn sàng để nhân vật chính của nó “nhúng chàm”. Không giống như nhiều bộ phim tương tự nơi nhân vật chính giữ gìn sự thuần khiết đạo đức, Yuuichi chứng tỏ khả năng thao túng và lừa dối ngang ngửa với những người điều hành trò chơi, khiến người xem phải đặt câu hỏi nên ủng hộ ai.
Hoạt hình của Okuruto Noboru không hào nhoáng, nhưng xuất sắc trong việc thể hiện biểu cảm khuôn mặt, nắm bắt những thay đổi tinh tế giữa sự chân thành và lừa dối điều khiển câu chuyện. Loạt phim sử dụng tâm lý màu sắc hiệu quả, với sự thay đổi ánh sáng tinh tế báo hiệu động cơ của nhân vật.
Mặc dù cho đến nay chỉ có một mùa duy nhất, bản chuyển thể anime chỉ bao gồm phần đầu của một bộ manga dài hơn nhiều. Kịch bản thông minh, những cú twist khó đoán và sự khai thác tâm lý con người trong hoàn cảnh cực đoan khiến đây trở thành một trong những viên ngọc quý bị đánh giá thấp nhất thập kỷ trong thể loại psychological thriller.
2. Attack on Titan
Vượt Qua Bức Tường Là Tự Do
Eren Yeager khóc và cười từ Attack On Titan
Khi ra mắt vào năm 2013, Attack on Titan giống như một tia sét đánh trúng. Buổi công chiếu của nó đã phá vỡ mọi kỳ vọng với bạo lực tàn bạo, bí ẩn kỳ dị và một thế giới nơi loài người sống trong nỗi sợ hãi thường trực trước những gã khổng lồ ăn thịt người. Những gì bắt đầu như một bộ phim kinh dị sinh tồn nhanh chóng phát triển thành một trong những bộ anime mang tính chính trị và đạo đức phức tạp nhất thập kỷ.
Eren Yeager bất lực nhìn mẹ mình bị một Titan nuốt chửng, đặt cậu vào con đường báo thù dần biến dạng thành một điều gì đó bi thảm hơn nhiều. Cùng với Mikasa và Armin, cậu tham gia Trinh Sát Đoàn (Scout Regiment) để chiến đấu chống lại các Titan, những gã khổng lồ đã đẩy những tàn dư cuối cùng của nhân loại ẩn mình sau những bức tường cao chót vót.
Nhưng từng mùa, Attack on Titan lại tự đổi mới. Các Titan không như vẻ ngoài của chúng. Bức tường, kẻ thù, thậm chí cả những người hùng cũng vậy. Công việc của WIT Studio trong ba mùa đầu tiên đã mang đến một số hoạt hình ngoạn mục nhất trong ngành, trong khi MAPPA tiếp quản các mùa cuối, mang lại một tông màu gai góc và điện ảnh hơn.
Việc xây dựng thế giới của bộ phim rất tỉ mỉ, và các chủ đề của nó – tự do, chiến tranh, tổn thương, chủ nghĩa dân tộc – chỉ càng trở nên phù hợp hơn khi bạn đào sâu. Sự chuyển đổi từ người vs quái vật sang người vs ý thức hệ không chỉ là một cú twist, mà là một sự tái định nghĩa hoàn toàn nền tảng câu chuyện.
Anime đã kết thúc vào năm 2023 với Attack on Titan: The Final Chapters. Ý kiến về cái kết vẫn còn trái chiều, nhưng ít ai phủ nhận sức nặng văn hóa mà loạt phim mang lại. Nó đã khơi dậy các cuộc thảo luận về đạo đức và quan điểm trong cộng đồng fan anime hơn bao giờ hết.
1. Steins;Gate
Hiệu Ứng Cánh Bướm Đẫm Nước Mắt
Rintarou Okabe từ Steins;Gate
Ra mắt vào năm 2011 và dựa trên visual novel cùng tên, Steins;Gate vẫn là một trong những tác phẩm khoa học viễn tưởng xuất sắc nhất mà anime từng sản xuất. Nó không thu hút sự chú ý bằng những cảnh hành động ồn ào hay quái vật khổng lồ, nó làm được điều đó bằng du hành thời gian, nghệ thuật kể chuyện cảm xúc và sự hồi hộp âm ỉ bùng nổ khi bạn ít ngờ tới nhất.
Lấy bối cảnh ở Akihabara, câu chuyện theo chân Rintarou Okabe, một nhà khoa học tự xưng là điên, cùng với những người bạn kỳ quặc của mình, vô tình phát hiện ra một cách để gửi tin nhắn đến quá khứ bằng cách sử dụng một lò vi sóng đã bị hack và một chiếc điện thoại di động. Những gì bắt đầu như một thử nghiệm vui vẻ trở thành một vòng xoáy tàn khốc của những hậu quả không lường trước và thảm họa thế giới song song.
Nửa đầu bộ phim nghiêng về thể loại slice-of-life hài hước và khoa học viễn tưởng nhẹ nhàng, giới thiệu các nhân vật như Mayuri đáng yêu, Kurisu thiên tài và Daru lập dị. Nhưng một khi dòng thời gian bắt đầu rạn nứt, tông điệu thay đổi đáng kể. Mỗi quyết định, mỗi “D-mail”, đều thay đổi thế giới, và Okabe thấy mình phải gánh vác trách nhiệm cố gắng đảo ngược một tương lai không nên tồn tại.
Bộ anime không xúc phạm người xem bằng khoa học giả. Thay vào đó, nó cân bằng các khái niệm vật lý thực tế với nghệ thuật kể chuyện cảm xúc. Nó ít nói về “cách” du hành thời gian hoạt động, và nhiều hơn về cái giá mà nó đòi hỏi từ những người sử dụng nó.
Steins;Gate 0, ra mắt vào năm 2018, khám phá một dòng thời gian thay thế nơi Okabe từ bỏ. Nó đen tối và bi thảm hơn, nhưng thêm chiều sâu cho câu chuyện gốc.
Tài liệu tham khảo:
- 8 Best Anime With 13 Episodes Or Less
- Guilty Crown
- Mob Psycho 100
- Violet Evergarden
- Noragami (2014)
- Your Lie in April
- Made in Abyss
- Re:Zero − Starting Life in Another World
- Tomodachi Game
- Attack On Titan
- Steins;Gate
- 8 Best Gothic Anime Series, Ranked