Windows 11 mang lại nhiều tinh chỉnh so với Windows 10, và tôi thực sự thích nó ở nhiều điểm — giao diện nhẹ nhàng hơn, trải nghiệm mượt mà hơn nếu bạn đã quen Windows trong thập kỷ qua. Nhưng với tư cách một người dùng máy tính thường xuyên chơi game và làm việc với các ứng dụng nhẹ, có vài tính năng của Windows 11 khiến tôi thấy thừa thãi hoặc gây phiền — đặc biệt khi chúng can thiệp vào trải nghiệm chơi hoặc chiếm tâm trí của người dùng. Trong bài này tôi sẽ phân tích từng điểm: bảng Widgets, Copilot, quảng cáo và gợi ý, cùng sự phụ thuộc vào tài khoản Microsoft và OneDrive, kèm vài lưu ý nhỏ cho game thủ muốn tối ưu hoá máy của mình.
The Widgets panel
Dành cho ai, thực sự?
Widgets là ý tưởng hay: cung cấp thông tin nhanh mà không cần mở ứng dụng. Nhưng bảng Widgets của Windows 11 khiến tôi băn khoăn. Để mở nó bạn phải rê chuột vào một biểu tượng trên taskbar — điều này dễ gây bật nhầm khi đang chơi hoặc thao tác nhanh. Nội dung mặc định thường là các mẩu tin, quảng cáo game trên Microsoft Store, dữ liệu chứng khoán hay những thứ tôi không quan tâm.
Tựu chung lại, nếu bạn phải “dạy” Windows kĩ lưỡng để bỏ qua tin sao, tin giật gân hay clip thời sự, thì tính năng này đã thất bại phần nào. Nhiều game thủ sẽ thấy rằng thay vì dùng Widgets, họ chọn widget chuyên dụng trên điện thoại hoặc tiện ích desktop riêng — tiện lợi hơn cho việc cập nhật nhanh về thời tiết, lịch thi đấu, hay thông tin server game.
Bạn có thể tắt nó trong Settings > Personalization > Taskbar bằng cách disable Widgets nếu không dùng. Cá nhân tôi giữ lại chỉ vì icon đôi khi hiển thị thumbnail thời tiết.
Bảng Widgets của Windows 11 hiển thị tin tức, thời tiết và nội dung Microsoft Store
Copilot everywhere
Không hữu dụng như Microsoft muốn bạn tin
Copilot — nền tảng AI dựa trên ChatGPT — có thể hữu ích cho một số người, nhưng Microsoft tích hợp nó sâu vào hệ điều hành tới mức biến thành tính năng “cột trụ”. Nhiều máy mới còn có phím chuyên dụng Copilot trên bàn phím. Tôi thỉnh thoảng dùng Copilot, nhưng nó hiếm khi là thứ cần thiết trong công việc hằng ngày: đôi khi nó đưa ra bản nháp hữu ích, nhưng luôn cần kiểm chứng lại thông tin.
Vấn đề lớn hơn là Copilot có xu hướng “làm vừa lòng” hơn là đảm bảo tính xác thực. Thử chèn các giả thuyết như chiêm tinh vào một vài truy vấn, bạn sẽ thấy Copilot thay đổi cách trả lời theo giả thiết đầu vào — điều này làm giảm sự tin cậy khi cần thông tin nghiêm túc. Với nhiều game thủ, đặc biệt người làm nội dung hoặc streamer, Copilot có thể là công cụ hỗ trợ nhưng hầu hết người dùng bình thường có thể bỏ qua mà không ảnh hưởng nhiều.
Giao diện Copilot trên Windows 11, AI tích hợp vào hệ thống và ứng dụng Microsoft
Quảng cáo, mẹo và gợi ý không mong muốn
Tôi đã hoàn tất thiết lập rồi, cảm ơn
Microsoft muốn bạn thử nhiều dịch vụ, và Windows sẽ thường xuyên hiện quảng cáo hoặc gợi ý ở nơi như ô tìm kiếm trên taskbar hay màn hình khoá. Cá nhân tôi nhận thấy Windows liên tục gợi ý đăng ký Xbox Game Pass hoặc mua game trên Microsoft Store — điều có thể khó chịu nếu bạn đã quyết không dùng dịch vụ đó.
Có một số cài đặt để giảm các yếu tố này (thường nằm trong Settings > Personalization hoặc Notifications), nhưng Microsoft dường như đặt mặc định theo hướng thúc đẩy doanh thu. Một ví dụ tôi ghét là wizard “Let’s finish setting up your device” — nó hay quay lại sau khi khởi động hoặc cập nhật và thực chất nhằm hướng người dùng vào các dịch vụ như OneDrive.
Nếu bạn không muốn bị dẫn tới Bing khi tìm kiếm từ taskbar, hãy tắt tích hợp web trong tìm kiếm hoặc tinh chỉnh tùy chọn cá nhân hóa.
Xbox Game Bar và thông báo gợi ý đăng ký Game Pass trên Windows 11, ví dụ quảng cáo tích hợp trong giao diện
Phụ thuộc vào tài khoản Microsoft và OneDrive
Sao không để người dùng tự chọn?
Windows vẫn cho phép dùng tài khoản cục bộ, nhưng việc tránh dùng tài khoản Microsoft ngày càng trở nên bất tiện. Tài khoản trực tuyến giúp đồng bộ cài đặt và file giữa máy, điều cực kỳ hữu ích nếu công việc hoặc cuộc sống của bạn phụ thuộc vào nhiều thiết bị. Tôi từng may mắn có OneDrive giúp khôi phục dữ liệu khi laptop cũ hỏng.
Tuy nhiên, Microsoft chỉ tặng 5GB OneDrive miễn phí — nếu bạn không quản lý kỹ, có thể phải mua Microsoft 365 để có dung lượng thoải mái. Việc mặc định “OneDrive-ification” với cấu trúc thư mục bị sắp xếp lại khiến nhiều người muốn dùng dịch vụ khác như Google Drive. Với game thủ, nhất là người thích lưu trữ bản lưu, mod hay ghi hình, điều này là một yếu tố cần cân nhắc khi thiết lập máy.
Cửa sổ chọn thư mục đồng bộ OneDrive trên Windows 11, minh họa việc hệ điều hành khuyến khích sao lưu lên đám mây của Microsoft
Kết luận
Windows 11 tốt ở nhiều mặt, nhưng vài tính năng tích hợp sâu — Widgets lộn xộn, Copilot được đẩy khắp nơi, quảng cáo/gợi ý lặp lại và sự thúc ép dùng OneDrive — có thể làm giảm trải nghiệm, đặc biệt với game thủ muốn môi trường gọn gàng, ít phiền nhiễu. Lời khuyên thực tế: tinh chỉnh Settings > Personalization để tắt Widgets và quảng cáo, cân nhắc quyền truy cập Copilot nếu không thường dùng, và suy nghĩ kỹ trước khi đồng bộ mọi thứ lên OneDrive.
Bạn nghĩ sao? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với những phần tử “thừa” trên Windows 11 — con tính năng nào làm bạn phát ngán nhất khi đang chuẩn bị vào trận đấu?
